Dofrablogg

Apar og útrásarapar

"Through a series of groundbreaking experiments, Santos has seen in her primates a humanlike propensity for hoarding, larceny, and competitiveness. By exploring the inner lives of primates, she has offered persuasive evidence that monkeys are capable of sophisticated insight, complex reasoning, and calculated action."

 Frá því ég fyrst heyrði orðið 'útrásarvíkingur' notað sem samheiti yfir glæpahyskið sem stjórnaði landinu í nokkur ár hefur mér þótt það henta illa. Orðið var notað með nokkru stolti af íslenskum almenningi og með hrokafullum og heimskulegum hætti af útrásarliðinu sjálfu. Stoltið okkar byggir á því að margir forfeðra okkar stunduðu víking og alla skólagöngu okkar frá barnaskóla og uppúr eru mannkostir þeirra frægð og afrek mærð í það endalausa. Saga landnáms- og þjóðveldisaldar er kennd gegnum Íslendingasögurnar og lítið reynt að segja frá raunverulegum kjörum almennings í landinu eða setja Íslandssöguna í alþjóðlegt samhengi.

Hrokafull notkun útrásarliðsins byggir á því sama nema hvað þeir eigna sjálfum sér þann dýrðarljóma sem stafar af víkingum í sögum okkar. Heimska þeirra birtist hinsvegar í því að þeir virðast ekki hafa haft hugmynd um að í evrópskri menningu, utan Norðurlanda, er orðspor víkinga talsvert annað en hér heima. Á meginlandinu er þeim í aðalatriðum lýst sem morðóðum villimönnum sem voru ein helsta ógnin við þróun og hagsæld í um 200 ár. Þeir voru hryðjuverkamenn síns tíma. Svipaða sögu má segja frá Englandi, Skotlandi og Írlandi þó forn norræn áhrif séu veruleg þar og að afkomendur norrænna víkinga hafi farið með völd á Englandi frá 1066.

Ég hef því notað orðið útrásarapar yfir þennan frekar illa skilgreinda hóp siðlausra glæpamanna og fylgifiska þeirra. Þessi nafngift átti í mínum huga að hafa verulega niðrandi merkingu um þennan hóp. Í myndskeiðinu sem fylgir hér fyrir neðan færir Laurie Santos rök fyrir því að apar séu það líkir okkur að etv þurfi ég að finna annað meira niðrandi orð. Sjáum til með það.

Stóri hvellur

Fyrr í morgunn var Hadron hraðallinn í CERN ræstur. Að vísu hafa verið gerðar tilraunur með "hægfara" eindir en í morgunn var sendur straumur af milljörðum prótóna á því sem næst ljóshraða (99,9%). Og það tókst í fyrstu atrennu. Síðar í dag verður sendur samskonar straumur í gagnstæða átt og seinna í vikunni verða straumarnir sendir samtímis í báðar áttir.

Ef allt gengur að óskum munu menn næst stilla straumana þannig að prótónurnar hitti hverja aðra. Því verkefni hefur verið lýst þannig að það sé eins og að skjóta saumnálum frá Ameríku og Evrópu og láta odda þeirra hittast yfir Atlantshafinu. Vísindamennirnir í CERN telja að þetta verði ekki fyrr en kringum árámót.

Fjórum mælistöðvum með 150 milljón skynjurum er dreift á 27 km langan hringinn sem prótónurnar fara og hver þeirra á að mæla eða skynja eitthvað sérstakt. Einn á að finna "Dark Matter" og annar "Higgs Boson." Ég veit auðvitað ekkert hvað þetta er, en mér skilst að mestur hluti alheimnis sé gerður af dark matter og að enginn hlutur geti haf massa nema að þessi Higgs boson sé til. Hvorugt hefur þó verið hægt að finna til þessa.

http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/7543089.stm

Bretar eru þokkalega grobbnir yfir sínum part í þessu risaverkefni. M.a. kemur yfirverkfræðingurinn við smíðina frá Wales. Það hefur tekið yfir 20 ár að smíða græjuna sem er jafnþung 30 júmbo þotum. Amerikanar telja að það sé hætta á að það myndist "Black Hole" og að það verði endalok heimsins. Evrópumenn hlægja að þessu og tala um öfund.

Enginn veit havaða praktíska þýðingu þessar rannsóknir muni hafa. Það er þó búist við því að meðhöndlun gagnanna, sem eru send um allan heim eftir sérstöku neti sem er kallað The Grid (að sjálfsögðu), muni innleiða nýja tíma fyrir okkur sem hafa gaman að af surfa (og blogga). Reyndar skilst mér að vísindaliðið í CERN eigi stærstan þátt í netinu eins og það er í dag.

Hugsanlega gætu þessar rannsóknir haft risaáhrif á leit manna og tæknina til að framleiða hreina orku. Það er eins gott því BBC News er að segja frá hrikalegum snjóstormi í grennd við Madrid þessa stundina.

P.S: Prótónur streyma nú í báðar áttir (kl 16:30)

Google Chrome

..... er fyrir löngu orðin sú leitarvél sem allir sem ég þekki nota. Reyndar er Google mjög framsækið fyrirtæki, - einskonar nýtísku Microsoft. Í þessari samlíkingu felast bæði kostar og gallar. Annarsvegar framleiðir Microsoft frábæran hugbúnað sem allir nota, en hinsvegar hafa menn þar á bæ tilhneigingu til að gleypa mann með húð og hári.  Það er ekki skemmtileg tilhugsun að velkjast um í maga rándýrs, geta ekki andað, ekki hreyft sig og verða að kyngja öllum magavessum sem umlykja mann. En svona líður manni stundum í samskiptum við þennan risa.

Google hefur markaðssett sig allt öðruvísi. Fyrir utan leitarvélina bjóða þeir fullt af ókeypis fínum hugbúnaði. Þar má m.a. nefna Gmail, SketchUp, Google Earth og ritvinnslu-, töflureikni- og glæru- (presentation) hugbúnað. Í síðastnefndu tilvikunum eru bæði hugbúnaðurinn og skjólin vistuð á netinu þannig að þau eru aðgengileg hvar sem er í heiminum, - rétt eins og vefpósturinn.

 Google telur einmitt að þetta sé framtíðin. Það sé gamaldags að flækjast með forrit á geisladiski eða flytja skrár á USB-drifi. Það var nauðsynlegt fyrir daga netsins og á meðan netið var hæggengt og takmarkað, en allt muni þetta flytjast yfir á netið í náinni framtíð.

Frá og með deginum í dag býður Google netvafra, - Google Chrome. Og ég er búinn að prufa hann. Það er skemmst frá að segja að hann virkar alveg eins og hugur manns. Ég hef hingað til notað Firefox 3 en Chrome er miklu hraðvirkari. Að vísu hef ég notað dálítið af viðbótar fídusum (add-ons) sem e.t.v. gerir hann hægvirkari, þótt Mozilla segir það ekki eiga að vera.

Það tekur núllkommanúll sekúndur að flytja bókamerkin úr  Firefox yfir í Chrome og viðmótið er mjög þægilegt. Nú hef ég prufað Chrome á allmargar síður sem ég nota mikið, þ.á.m. heimabanka og fleiri síður sem geta reynst erfiðar. Opera hefur t.d. ekki ráðið við sumar af þessum síðum. Og allt gengur eins og í sögu. Sem dæmi get ég sagt að Fésbókin er miklu hraðvirkari í Chrome en í Firefox.

Allt gengur, -nema stjórnborðið á blogginu mínu hjá Typepad. Þetta blogg er skrifað í Firefox.

Það sem maður veit ekki er hversu mikið af ruslpóstinum sem maður fær á upptök hjá Google eða hvort Goggle er með þessu að byrja að opna kjaftinn til þess að gleypa mann.