Dofrablogg

Ms The World

Skipið sem er í heimsókn í Dofra (við Skarfabakka) í dag heitir The World og er merkilegt fyrir það að vera fyrsta íbúðaskemmtiferðaskip (residental condominium ship) í heimi, tekið í notkun 2002. Í skipinu eru 165 misstórar íbúðir í einkaeigu. Allar íbúðirnar eru talsvert stærri en venjuleg íbúð í venjulegu skemmtiferðaskipi (cruise liner) eða frá ca 30-50 ferm. studíóíbúðum og ca 100 ferm. 2 svefnherbergja íbúðum og upp í um 400 ferm. 6 svefnherbergja íbúðir. Íbúðirnar eru útfærðar í mismunandi stíl eftir smekk eigenda þeirra og þaðþarf varla að taka fram aðþær eru allar með svölum.

Þó þetta eigi að vera toppurinn á tilverunni þá nenna ekki allir að búa alltaf í borð i skipinu. Ég er t.d. sjóveikur þannig að ég myndi vilja taka mér frí annað veifið. Hér í Rvk er skipið að taka á móti íbúum sem ætla að fara með í leiðangur til Grænlands og satt að segja er ég ekki viss um að allir hafi áhuga á því. Það er algjör bömmer að eiga íbúð í svona skipi og hafa ekki efni á að láta hana standa auða þegar maður notar hana ekki þannig að enginn viðurkennir að hann sé slíkur fátæklingur. Litlar 2-3 herb ibúðirnar kosta ekki nema á bilinu 2-300 milljónir króna og fastakostnaður er ekki nema í kringum 3-5 milljónir fyrir heilt ár. En það þykir víst ekki skemmtilegt að margar íbúðir séu tómar langtímum saman þannig að útgerðin rekur hótel sem sér um að leigja íbúðir í skipinu til skemmri tíma.

Ms The World er 44 þús tn að stærð og það eru nokkrar íbúðir til sölu einmitt núna. Kannske það séu íbúðir sem útrásraparnir okkar eiga? Mér finnst amk ekki ólíklegt að þeir hafi talið nauðsyunlegt að eiga svona íbúðir í íbúðasafninu sínu. Ef þið hafið áhuga á að skella ykkur á íbúð þá er líklega hægt að fá skoða þær á meðan skipið er í höfn en það losar landfestar á miðvikudagskvöldið kl 20:00.

Eurodam kemur við í Dofra

Í gær var skipið Eurodam frá Holland-America Line hér í Dofra (við Skarfabakka). Þetta er nokkuð stórt skip (86 þús tn) sem tekur 2100 farþega. Þetta er toppskip þessa útgerðarfélags og var tekið í notkun 2008 og Hollandsdrottning var svo elskuleg að skýra skipið. Flestir klefarnir eru við byrðinginn og meirihluti þeirra með svölum. Klefarnir eru ívið stærri en oft er og þeir minnstu 18-20 ferm í stað 14 sem er algengt á mörgum skipum. Eurodam er málað uppá gamla mátann, þ.e. neðsti hluti skipsins er svartur en þannig voru og eru frægu farþegaskipin eins og Queen Mary frá Cunard Lines máluð.

Ég gæti trúað að markhópur þessa útgerðafélags væri frekar eldri borgarar en hinir yngri. Þetta ræð ég af áherslum kynningu á skipum félagsins og stílnum á innréttingum. Eurodam hafði viðkomu hér í mánaðrferð á leið sinni frá N-Evrópu til Ameríku. Það kemur mjög víða við og ég held að yngra fólkið nenni síður og hafi síður tíma til að sigla um úthöfin í heilan mánuð. Útlit skipanna minnir líka á tímann á síðustu öld þegar ferðalög og skemmtiferðir með lúxuxskipum voru í tísku og höfðar þannig til eldra millistéttarfólks sem hefur efni á að eyða $8000-$15.000 kall í svona ferð.

Ég held að þetta hljóti að vera frekar leiðinlegt sumarfrí.

Skipin í Dofra

 Hér í Dofra fylgist maður grant með "cruiseset" fólkinu (sbr. jetset) gegnum farþegaskipin í Sundahöfn. Í dag sigldi td skipið Black Watch sem er í eigu norskrar ferðaskrifstofu eftir tveggja daga viðdvöl. Þetta er með eldri skipum sem koma hingað, upphaflega byggt 1974. Það er um 28 þús tonn og meðal minni skipa sem koma í Sundahöfn. Mörg skipanna sem eru enn minni leggjast að Miðbakka í gömlu höfninni.

Nafnið Black Watch er dálítið sérkennilegt og ég gat ekki sett það í samhengi við neitt sem ég þekkti. Þegar ég gúglaði skipið kom í ljós að það er kennt við fræga skoska herdeild sem rekur hernaðarsögu sína til 1725. Á vefsíðu herdeildarinnar segir ma:

 The Black Watch is surely one of the British Army's, if not the world's, most famous fighting units. Mere mention of the name is enough to conjure up visions of bravery, valour, true Scottish grit and determination. It's perhaps not surprising, since there can hardly be a corner of the globe in which The Black Watch has not served with distinction.

Herdeildin barðist við Hollendinga 1745 og hefur síðan barið á flestum nýlenduþegnum Breta allt til orustunnar um Falluja í Iraq 2005. Ég hefði haldið í barnaskap mínum að herdeildin og saga hennar væri best gleymd og að innrásarherirnir í Iraq myndu ekki grobba sig af umsátrinu um Falluja og mannfallinu sem því fylgdi. En svona er lífið.

 En aftur að skipinu. Black Watch er tiltölulega gamaldags og tiltölulega lítið. Takmörkuð breidd skipsins gerir það að verkum að flestir klefarnir eru við byrðinginn og með glugga eða kýraugu en fáir klefar án glugga í miðju skipinu. Lofthæðir eru ekki miklar og lítið um stór opin rými. Farþegafjöldinn er 820.

Svo skrítið sem það kann að virðast þá þekki ég einn lítinn hlut úr sögu þessarar herdeildar og sá hlutur var í miklu uppáhaldi hjá mér á árunum um 1960. Þetta var ullartrefill sem ég átti með munstri herdeildarinnar. Ég held ég hafi keypt hann í Kaupmannahöfn 1959 og ég hélt að þetta væri dönsk hönnun og munstrið minnir mig alltaf á Danmörku.

 Nýrri skipin eru miklu stærri einsog Aida Luna sem er gert út af Þjóðverjum og mér sýnist þetta bara vera nokkuð kósí. Það er um 70 þús tonn, byggt 2009 og tekur um 2300 farþega. Þarna er hátt til lofts og vítt til veggja. Dökki V-laga flöturinn á miðju skipinu er risastór gluggi og fyrir innan gluggann er geysi mikið opið rými sem er jafnhátt glugganum með glerþaki. Það er gott að einhverjir kunna að byggja úr gleri þó það gangi illa í tónlistarhúsinu okkar.

 Þetta skip er svo breitt að klefunum er skipað bæði meðfram byrðingi skipsins þannig að þeir hafa glugga eða kýraugu en auk þess er fjöldi klefa á miðju skipinu og þau hafa enga glugga. Margir klefanna eru með svölum.

  Stærsta skipið sem kom í sumar var Crown Princess, um 113 þús tonn, fjórum sinnum stærra en Black Watch. Það tekur um 3500 farþega og er dálítið flott. Þarna eru flest herbergin með svölum.

Efri myndirnar eru af Black Watch en þær neðri frá Aida Luna

 

Apar og útrásarapar

"Through a series of groundbreaking experiments, Santos has seen in her primates a humanlike propensity for hoarding, larceny, and competitiveness. By exploring the inner lives of primates, she has offered persuasive evidence that monkeys are capable of sophisticated insight, complex reasoning, and calculated action."

 Frá því ég fyrst heyrði orðið 'útrásarvíkingur' notað sem samheiti yfir glæpahyskið sem stjórnaði landinu í nokkur ár hefur mér þótt það henta illa. Orðið var notað með nokkru stolti af íslenskum almenningi og með hrokafullum og heimskulegum hætti af útrásarliðinu sjálfu. Stoltið okkar byggir á því að margir forfeðra okkar stunduðu víking og alla skólagöngu okkar frá barnaskóla og uppúr eru mannkostir þeirra frægð og afrek mærð í það endalausa. Saga landnáms- og þjóðveldisaldar er kennd gegnum Íslendingasögurnar og lítið reynt að segja frá raunverulegum kjörum almennings í landinu eða setja Íslandssöguna í alþjóðlegt samhengi.

Hrokafull notkun útrásarliðsins byggir á því sama nema hvað þeir eigna sjálfum sér þann dýrðarljóma sem stafar af víkingum í sögum okkar. Heimska þeirra birtist hinsvegar í því að þeir virðast ekki hafa haft hugmynd um að í evrópskri menningu, utan Norðurlanda, er orðspor víkinga talsvert annað en hér heima. Á meginlandinu er þeim í aðalatriðum lýst sem morðóðum villimönnum sem voru ein helsta ógnin við þróun og hagsæld í um 200 ár. Þeir voru hryðjuverkamenn síns tíma. Svipaða sögu má segja frá Englandi, Skotlandi og Írlandi þó forn norræn áhrif séu veruleg þar og að afkomendur norrænna víkinga hafi farið með völd á Englandi frá 1066.

Ég hef því notað orðið útrásarapar yfir þennan frekar illa skilgreinda hóp siðlausra glæpamanna og fylgifiska þeirra. Þessi nafngift átti í mínum huga að hafa verulega niðrandi merkingu um þennan hóp. Í myndskeiðinu sem fylgir hér fyrir neðan færir Laurie Santos rök fyrir því að apar séu það líkir okkur að etv þurfi ég að finna annað meira niðrandi orð. Sjáum til með það.